Giới chuyên gia thường xuyên đưa ra cảnh báo về tác hại của thuốc lá điện tử, đặc biệt là tác hại với trẻ nhỏ. Mới đây, vụ việc 7 học sinh trường Tiểu học Hoàng Liệt (Hà Nội) nhập viện do hút phải thuốc lá điện tử tiếp tục làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về việc kiểm soát, không để thuốc lá điện tử "nằm trong tầm tay trẻ nhỏ".
Ngày 5/12, một học sinh lớp 3, trường Tiểu học Hoàng Liệt, nhặt được 1 điếu thuốc lá điện tử, sau đó em này mang về nhà rửa sạch rồi mang đến lớp. Đến trưa khi ngủ bán trú, học sinh này đã mang ra để nghịch và hút thử, sau đó một số học sinh xung quanh cũng tò mò nghịch theo. Một lúc sau, các em có biểu hiện buồn nôn, khó chịu và đã được nhà trường đưa đến Bệnh viện Bạch Mai để kiểm tra.
Vừa qua, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng tiếp nhận một trẻ 5 tuổi vào viện trong tình trạng hôn mê, co giật, đồng tử giãn, mạch chậm sau khi uống phải dung dịch trong dụng cụ thuốc lá điện tử. Đáng chú ý, các triệu chứng co giật, đồng tử giãn, mạch chậm của trẻ không giải thích được hết tình trạng ngộ độc do nicotine (chất chủ yếu chứa trong thuốc lá điện tử) nên bệnh nhi này được tiếp tục lấy mẫu bệnh phẩm gồm: Máu, nước tiểu; đồng thời xét nghiệm dung dịch trẻ uống phải. Kết quả xét nghiệm đã phát hiện trẻ dương tính ma tuý tổng hợp mới ADB-BUTINACA.
Trước đó, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng ghi nhận trường hợp một bệnh nhi nam, 15 tuổi, vào viện trong tình trạng co giật, có nhiều dấu hiệu ảnh hưởng về tinh thần. Khi khai thác tiền sử, các bác sĩ mới phát hiện trẻ sử dụng thuốc lá điện tử đã vài tháng do bị các bạn lớn tuổi hơn rủ rê. Các bác sĩ đã thu thập mẫu thuốc lá mà trẻ sử dụng để gửi đi xét nghiệm để phát hiện các chất độc hại có trong mẫu thuốc lá điện tử này.
Vấn đặc biệt chú ý qua các ca ngộ độc này là dụng cụ thuốc lá điện tử không chứa nicotine thông thường mà có thể là dụng cụ ngụy trang của người lớn sử dụng ma tuý tổng hợp.
Với trẻ vị thành niên, nhất là trong môi trường học đường, trẻ đang ở trong giai đoạn thích khám phá, dễ bị rủ rê, lôi kéo; nên nguyên tắc phòng ngừa trong sử dụng chất gây nghiện là phải có sự giám sát, quản lý của gia đình và nhà trường. Ở nhà, cha mẹ cần thực hiện giám sát các biểu hiện, quản lý các sinh hoạt của con. Ở trường, các thầy cô giáo cũng cần tăng cường quản lý, giám sát; đồng thời luôn luôn đưa ra những cảnh báo, khuyến cáo về những nguy hiểm khi sử dụng các chất gây nghiện, trong đó có thuốc lá điện tử.
Các chuyên gia lưu ý rằng, dù chưa có thống kê con số cụ thể nhưng trong môi trường học đường hiện nay có một số trẻ vị thành niên đã sử dụng thuốc lá điện tử. Đây là một vấn đề khá nhạy cảm và cần phải nhìn nhận khách quan để đưa ra hướng phòng ngừa, can thiệp để tránh những tác hại không mong muốn. Đặc biệt, trẻ vị thành niên có hệ thần kinh chưa phát triển hoàn chỉnh nên các hậu quả khi sử dụng các loại thuốc lá điện tử là không thể lường trước.
TS.BS Ngô Anh Vinh, Phó trưởng Khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương cảnh báo: “Chúng tôi đã từng tiếp nhận một số bệnh nhân có những biểu hiện rối loạn hành vi, rối loạn cảm xúc, thậm chí co giật do sử dụng thuốc lá điện tử. Điều này đã được chứng minh khi các mẫu thuốc lá điện tử được kiểm nghiệm và các kết quả khẳng định từ xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, làm các biện pháp để kiểm tra với người bệnh”.
Thành phần thuốc lá điện tử có chứa nicotine, là một chất gây nghiện, có thể tác động xấu đến phát triển não bộ của trẻ em, ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và sự phát triển của thai nhi. Đặc biệt, với trẻ nhỏ, nếu không may nuốt, uống, hoặc hấp phụ lượng lớn nicotine có thể bị ngộ độc với các biểu hiện như: Nôn ói, nhịp tim nhanh, tăng tiết nước bọt, đau bụng, da tái nhợt, vã mồ hôi, tăng huyết áp, thở nhanh, mất kiểm soát cơ thể, mất cân bằng không thể đi lại, run tay, co giật. Trường hợp nặng có thể gây nhịp tim chậm, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, sốc, hôn mê, thậm chí tử vong. Vì vậy, chúng ta cần cẩn trọng cả với những sản phẩm bao bì ghi không chứa nicotine nhưng thực chất chúng vẫn có.
Đáng chú ý, các chất hoá học phụ gia trong thuốc lá điện tử như: Methyl salicylate, glycerin, hay propylence glycol... là các hoá chất có thể gây ung thư hoặc tổn thương phổi.
Theo các chuyên gia và các bác sĩ, trẻ em là đối tượng nguy cơ cao dễ bị ngộ độc do uống hoặc nuốt dung dịch sử dụng thuốc lá điện tử. Đặc biệt, gần đây tội phạm ma tuý đã chế tạo những chất ma tuý mới chưa có trong danh mục cấm đựng trong dung dịch thuốc lá điện tử, dùng dụng cụ thuốc lá điện tử để sử dụng trái phép. Các chất ma tuý này khi sử dụng sẽ gây ảo giác, có thể gây co giật, hôn mê, thậm chí tử vong đối với người sử dụng và những người xung quanh không may uống nhầm.
TS.BS Ngô Anh Vinh nhấn mạnh cảnh báo, hiện nhiều người nghĩ thuốc lá điện tử có thể dùng để cai thuốc lá điếu truyền thống, tuy nhiên, thực tế chưa có khuyến cáo về mặt y tế, chưa có những bằng chứng khoa học rõ ràng để khẳng định thuốc lá điện tử không có ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng. Đó là chưa kể, hiện nay thuốc lá điện rất đa dạng, nhiều hình thái khác nhau, rất khó quản lý, giám sát trong thành phần thuốc lá điện tử có những chất gì.
Chưa nói đến việc có các chất gây nghiện trá hình trong thuốc lá điện tử; kể cả với những chất trong thuốc lá điện tử thông thường trên thị trường vẫn có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh của trẻ. Đặc biệt, khi sử dụng thuốc lá điện tử bán tràn lan trên mạng, thành phần thực tế của các loại này còn không thể kiểm soát được, thậm chí rất nguy hiểm.
“Việc quản lý của nhà trường và gia đình cùng sự giám sát chặt chẽ của xã hội với thuốc lá điện tử sẽ giúp phát hiện sớm biểu hiện bất thường của những trẻ có sử dụng thuốc lá để có thể có các biện pháp sớm, phòng ngừa cho trẻ tốt hơn. Các bậc cha mẹ cũng cần chú ý hơn nữa đến việc chăm sóc con em, không cho trẻ tiếp xúc gần cũng như sử dụng các chế phẩm liên quan đến thuốc lá điện tử”, TS.BS Ngô Anh Vinh khuyến cáo./.
