Trên thị trường dễ dàng bắt gặp những hàng, quán mời chào khách ăn đặc sản lòng se điếu, nhưng chỉ người có kinh nghiệm mới biết đó hầu hết không phải "hàng xịn".
Gần đây mạng xã hội xuất hiện những thông tin chào hàng, mua bán lòng se điếu giá hàng triệu đồng mỗi kg. Tuy nhiên, rất nhiều người "trong nghề" đã lên tiếng phản bác điều này.
Chủ một cửa hàng chuyên bán lòng trên phố Đặng Văn Ngữ (quận Đống Đa, Hà Nội) khẳng định, món lòng se điếu vô cùng hiếm, không phải lúc nào cũng có được để bán cho khách. Muốn có thì thường phải nhờ các mối tại lò mổ thì may ra thỉnh thoảng mới được một ít vì không phải con lợn nào cũng có lòng se điếu và phải mổ ra rồi mới biết.
"Khách muốn ăn lòng se điếu phải đặt trước và quán cũng không dám hẹn chính xác ngày nào sẽ có hàng. Có những khách đặt tôi cả tuần vẫn không mua được. Chính vì độ hiếm nên giá món này rất đắt đỏ, một cân lòng se điếu ngon cũng lên đến 2 -3 triệu đồng", ông nói.
Lòng se điếu bán nhiều trên thị trường có thể không phải hàng thật.
Tương tự, chị Hiền - tiểu thương tại chợ Thành Công (Hà Nội) cho biết: Lòng se điếu tuy có nhưng rất ít, không thể ngày nào cũng có để bán, tỷ lệ cũng phải vài chục con lợn mới có 1 con được lòng se điếu.
"Tiểu thương như chúng tôi tuy cũng đến tận lò mổ lấy hàng nhưng vẫn không thể mua được lòng se điếu vì món đó thường được các mối đến gom trước để bán cho nhà hàng", chị nói.
Theo chị Hiền, loại lòng se điếu thường dày, tròn lòng, ngon hơn loại lòng bình thường nên được nhiều người săn đón, loại ngon thì giá lên đến 2-3 triệu đồng/kg, còn loại thường khoảng 1,8 - 2 triệu đồng/kg.
Trong khi đó, anh Tùng chủ một lò mổ tại Hưng Yên nhấn mạnh: "Cơ sở của tôi mỗi ngày mổ hàng chục con lợn, thường là không có lấy bộ lòng se điếu nào cả. Vì thế tôi khẳng định không thể sẵn hàng như thế trên thị trường, chắc chắn có vấn đề".
Anh Tùng cũng cho biết thêm, ngày xưa khi người ta nuôi lợn bằng bèo, chuối, nuôi, sau 1 - 2 năm mới cho xuất chuồng thì con lợn chậm lớn, mới có lòng dày như thế được. Còn bây giờ lợn ăn cám công nghiệp, xuất chuồng siêu tốc thì lấy đâu ra được lòng se điếu.
"Tất nhiên trong hàng nghìn con không có nhưng may mắn ra 1,2 con vẫn có, đó không phải là tuyệt đối không có mà là rất hiếm", anh nói.
Món ăn đang gây nhiều tranh cãi nhất hiện nay.
Chị Thúy Quỳnh một tiểu thương chuyên đi thu gom mối hàng tại lò mổ Vạn Phúc (Thanh Trì) cùng ý kiến: "Hiện nay các mô hình chăn nuôi lợn xuất chuồng nhanh nuôi với cám công nghiệp thì gần như chẳng có con nào có lòng se điếu. Chỉ với những đàn lợn được nuôi theo tiêu chuẩn thịt sạch, ít sử dụng cám công nghiệp thì còn có thể có lòng se điếu, song không thể có nhiều".
Gia đình chị Xuân Nguyễn, (phố Gia Ngư, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) có truyền thống nhiều năm bán cháo lòng và lấy hàng trực tiếp từ người bác làm nghề mổ lợn.
"Gia đình cũng gắn bó với nghề nên tôi có khá nhiều kinh nghiệm trong việc nhận biết nội tạng tươi, ngon, chất lượng. Hiện tại tôi đang kinh doanh nhà hàng với hơn 30 món ăn, đều có thành phần từ nội tạng lợn nên việc tìm nguồn hàng tươi sống với chất lượng đảm bảo là vô cùng quan trọng", chị Xuân cho biết.
Theo chị Xuân, phần lòng se điếu trong một con lợn đúng là không nhiều, không phải mặt hàng có thể nhập để bán hàng ngày. Mặc dù vậy, cũng không phải lòng se điếu trên thị trường hoàn toàn là đồ đông lạnh nhập từ Trung Quốc như mọi người đang lo lắng.
Để có thể nhập được lòng se điếu tươi sống, đảm bảo chất lượng chỉ có hơn chục mối chuyên cung cấp thực phẩm, đây đều là những đầu mối chuyên thu gom tại các lò mổ ở khắp Hà Nội, chủ yếu là để gom thực phẩm theo yêu cầu của nhà hàng.
"Hơn chục mối, mỗi mối họ đi vài chục lò mổ thì kiếm ra vài cân lòng se điếu cũng là chuyện bình thường, tất nhiên không phải ngày nào cũng có. Khi có khách đặt lòng se điếu, tôi mới gọi cho các mối để tìm hàng. Nhiều vị khách muốn đặt 1,2 lạng cũng phải đợi vài ngày tôi mới gửi hàng được, nên tôi không bao giờ hứa trước số lượng với khách", chị Xuân nói.
Chị Xuân thông tin thêm, những tranh luận về lòng se điếu cũng đang gây ảnh hưởng đến chị, khiến việc buôn bán trở nên khó khăn hơn do khách hàng cảnh giác hơn.
Nguy cơ tổn hại sức khỏe vì lòng se điếu giả
Theo tiết lộ của nhiều tiểu thương, lò mổ, do lòng se điếu khan hiếm trong khi nhu cầu cao nên rất có thể những hàng quán tìm cách "phù phép" lòng thường thành lòng se điếu để trục lợi, hưởng giá cao. Những chiêu thức này nằm trong tầm tay người bán và người mua phải chịu nhiều nguy hại đến sức khỏe.
Lòng se điếu thường giòn, ngon, lạ miệng, vì thế người bán có thể dùng các hóa chất có tác dụng làm se hoặc tạo độ giòn cho thực phẩm như oxy già, phèn chua thường được dùng để ngâm, làm cho bề mặt ruột trắng, cứng.
Đáng nói là theo các chuyên gia, những chất này đều nguy hiểm nếu sử dụng với nồng độ cao hoặc ngâm lâu. có thể làm viêm loét niêm mạc dạ dày - ruột, gây đau bụng kéo dài, tiêu chảy, mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
Ăn phải lòng heo tẩm formol pha loãng hoặc phèn chua thường xuyên khiến cơ thể tích tụ chất độc. Người ăn phải có thể bị mệt mỏi, chán ăn, sụt cân, vàng da, rối loạn men gan,... là dấu hiệu của ngộ độc gan hoặc suy gan mạn.
Mới đây, trả lời báo chí, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP HCM Phạm Khánh Phong Lan cho rằng lòng se điếu rất hiếm gặp nên sản phẩm rao bán hàng ngày có thể là giả và được làm bằng phụ gia, hóa chất.
Tuy nhiên, hiện chưa có thông tin khoa học chính thức nào giải thích cơ chế sinh học tạo nên lòng se điếu. Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đang phối hợp truy xuất nguồn gốc, lấy mẫu kiểm nghiệm lòng se điếu, làm rõ có sử dụng phụ gia hay chứa chất độc hại hay không.
